Optische zoom omvat een fysieke beweging van de cameralens, die de schijnbare nabijheid van het beeldonderwerp verandert door de brandpuntsafstand te vergroten. Het wordt ook wel een "echte zoom" genoemd, omdat het de brandpuntsafstand en vergroting van een lens verandert door de lens fysiek uit te schuiven en in te trekken. Deze zoomactie vindt meestal plaats in de camera, maar is vaak te horen met een geluid dat lijkt op een kleine motor. Dit doet je camera door verschillende lensdelen ten opzichte van elkaar te verplaatsen. Daarom beweegt de lens als je inzoomt met een optische zoom. Hierdoor kom je dichter bij het beeld zonder kwaliteitsverlies. Let op: je zoomt helemaal niet met elke lens in zonder lensfouten. Lensfouten uiten zich bijvoorbeeld in contrastreductie en onscherpte.
Als uw camera digitale zoom heeft, zoomt deze in op een specifiek deel van het beeld. Dat deel wordt dan verhoogd naar het totaal aantal megapixels dat je camerasensor heeft. In feite wordt er een stukje afbeelding uitgesneden en op de juiste maat gebracht. Bij camera's met een hoge resolutie is het mogelijk om in te zoomen zonder al te veel kwaliteitsverlies. Als je te ver inzoomt voor de grootte van de sensor, is je beeld onscherp.
Ikortom, met optische zoom haal je het onderwerp eerst dichtbij voordat je het vastlegt. Bij digitale zoom gebruikt je camera een deel van het beeld en brengt het later op de juiste maat. Met digitale zoom heb je dus meer kans op kwaliteitsverlies. Vergelijk het met een afbeelding die te klein en vergroot is om pixels zichtbaar te maken.
